Jak zbudować bezpieczny portfel inwestycyjny?
12 sierpnia 2020 3 minuty czytania
Wśród instrumentów finansowych możemy wyróżnić zarówno bezpieczne metody lokowania kapitału, jak i mniej pewne źródła pomnażania oszczędności, dające możliwości większego zysku. Wielu inwestorów zastanawia się, jak optymalnie powinny układać się proporcje między nimi. Choć nie ma uniwersalnej odpowiedzi na budowę bezpiecznego portfela inwestycyjnego – tu liczą się indywidualne preferencje inwestora, to warto kierować się pewnymi zasadami, które zwiększą szanse powodzenia przedsięwzięcia.
Portfel inwestycyjny – co to jest?
Przez pojęcie „portfela inwestycyjnego” (portfolio) możemy rozumieć zbiór finansowych i realnych aktywów inwestora, które stanowią formę lokowania oszczędności. Aktywami finansowymi (kapitałowymi) są przykładowo akcje i obligacje, natomiast aktywami realnymi (rzeczowymi) majątek, przykładowo w postaci nieruchomości.
Dywersyfikacja portfela inwestycyjnego – dlaczego jest tak ważna?
Dywersyfikacja portfela inwestycyjnego jest metodą zarządzania ryzykiem, obejmującą inwestowanie w wiele aktywów w celu zmniejszenia tego ryzyka i maksymalizacji zwrotu. Jest to kluczowa strategia inwestycyjna. Pozwala bowiem na takie podzielenie portfela na różne aktywa, które pozwoli na dostosowanie jego zmienności do wrażliwości na ryzyko, przy jednoczesnym osiąganiu satysfakcjonujących stop zwrotu w długim horyzoncie czasowym.
Jednak uwaga – duża dywersyfikacja nie musi oznaczać skuteczniejszego ograniczenia ryzyka. Zbyt silna dywersyfikacja, nazywana przedywersyfikowaniem portfela, może znacznie ograniczyć potencjał inwestycji.
Jak zbudować bezpieczny portfel inwestycyjny?
Przy budowie portfela inwestycyjnego pod uwagę należy wziąć następujące czynniki:
- sytuacja majątkowa i zawodowa,
- doświadczenie i wykształcenie,
- wiek i stan cywilny,
- predyspozycje psychologiczne,
- poziom akceptacji ryzyka.
Wiele instytucji oferuje programy obsługujące portfele inwestycyjne. Służą temu specjalnie przystosowane konta, które umożliwiają na bieżąco w łatwy i szybki sposób monitorować prowadzone inwestycje.
Budowa portfela inwestycyjnego krok po kroku
By skutecznie zarządzać portfelem inwestycyjnym, należy odpowiednio przejść przez kolejne etapy jego planowania. Na budowę portfela inwestycyjnego składają się następujące kroki:
- Ustalenie celów inwestycyjnych – na wstępie określić trzeba, dlaczego inwestujemy i jakie cele chcemy tym sposobem osiągnąć. Im nasze cele będą bardziej szczegółowe, tym większa szansa ich realizacji z sukcesem. Konieczne jest też ustalenie wartości aktywów, jakie posiadamy i określenie kwoty, jaką chcemy uzyskać w danym czasie.
- Alokacja aktywów – to proces polegający na wyborze klas aktywów, z których planujemy zbudować nasz portfel. Wśród najpopularniejszych aktywów, w które można inwestować, są: akcje, obligacje, inwestycje pochodne i inwestycje alternatywne. Zalecane jest podzielenie portfela w sposób procentowy i przyporządkowanie określonej części danemu rodzajowi aktywów. Przykładowy portfel inwestycyjny może składać się z: 10% obligacji, 25% akcji spółki A, 35% akcji B, 23% akcji spółki C i 7% akcji spółki D.
- Wybór aktywów do portfela inwestycyjnego – jest to najważniejsza część w procesie budowy portfela. Kluczowe na tym etapie jest przeanalizowanie zmienności cen, historycznych stóp zwrotu czy relacji między poszczególnymi instrumentami.
- Dokonywanie zmian oraz monitorowanie portfela – realizowane inwestycje należy stale monitorować. Duża liczba instrumentów oznacza potrzebę większego zaangażowania ze strony inwestora.
Optymalny portfel inwestycyjny, czyli jaki?
Optymalny portfel inwestycyjny powinien składać się po części z ryzykownych, a po części z bezpiecznych aktywów. Warto pamiętać, że im dłuższy okres inwestowania, tym bardziej wskazane jest inwestowanie w ryzykowne instrumenty finansowe. Dlaczego? Dzięki temu z końcem zaplanowanego okresu inwestycyjnego możliwe jest wypracowanie wysokiej stopy zwrotu – nawet jeśli nie będzie ona tak pewna, jak przy mniej opłacalnym inwestowaniu wyłącznie w aktywa bezpieczne. Dodatkowo, rozbudowany portfel długoterminowy nie straci zbyt wiele na wartości, gdy dojdzie do załamania na rynku.
W przypadku początkujących inwestorów zalecane jest, aby w ich portfelach instrumenty o większym poziomie ryzyka nie przekraczały 10%. Doświadczeni i bardziej skłonni do ryzyka, udział ten mogą zwiększać do 80-90%.
Inwestowanie zgodnie z przyjętą strategią
Częstym błędem, zwłaszcza wśród niedoświadczonych inwestorów, jest skłonność do ulegania emocjom – chciwości i strachowi. W efekcie, aby zarobić jak najwięcej i jak najmniej stracić, niewłaściwie rozkładają oszczędności. W 2007 roku wielu inwestorów wpłacało zgromadzone środki na ryzykowne fundusze małych i średnich spółek z nadzieją na szybkie podwojenie kapitału. Przyszła jednak bessa, a w swoich portfelach inwestorzy mieli sporo ryzykownych instrumentów. Wraz z gwałtownym spadkiem cen odczuli dotkliwe straty, których można by uniknąć, gdyby nie nadmierna chciwość. Dla kontrastu, dwa lata później w obawie przed ponowną utratą środków, część inwestorów wstrzymywała się od zakupu tanich akcji. By uniknąć podobnych sytuacji, konieczne jest przygotowane przemyślanej strategii inwestycyjnej i konsekwentne jej realizowanie.
Pamiętajmy też o pułapkach myślenia typowych dla inwestorów. Jedną z nich jest tak zwane mentalne księgowanie, czyli skłonność do nieracjonalnego segregowania majątku i zobowiązań na różne subiektywne kategorie. Może ono polegać na traktowaniu dodatkowych zysków jako „ekstra” pieniądze, co prowadzi do ryzykownego rozporządzania nimi. Przed utratą kontroli nad finansami może uchronić nas stałe śledzenie osiąganych wyników.
Wsparcie dla początkowych inwestorów
Warto sięgnąć po książki poświęcone tematyce inwestowania, takie jak „Portfel inwestycyjny klasyczny i alternatywny” autorstwa Elżbiety Ostrowskiej. Znajdziemy tam praktyczne informacje dotyczące analizy behawioralnej i behawioralnego portfela inwestycyjnego, strategii selekcji spółek do portfela, dylematów dochodowości i efektywności oraz efektywności w zarządzaniu portfelem.
Osoby, które nie czują się pewnie na początkowym etapie inwestowania, mogą również skorzystać z pomocy doradcy inwestycyjnego.
Małgorzata Dadok-Grabska
Od blisko 15 lat zajmuje się kreacją wartościowych treści, ze szczególnym zamiłowaniem do tematów związanych z finansami osobistymi, inwestycjami czy rynkiem nieruchomości. Wierzy, że odpowiednie zarządzanie posiadanym kapitałem pozwala na budowanie majątku zabezpieczającego przyszłość. Nigdy nie traci umiejętności elastycznego podejścia oraz chęci do poszukiwania nowych rozwiązań. Doświadczenie zawodowe zdobywała pracując w branży mobile marketingu oraz nowych technologii. Od ponad 4 lat prowadzi własną działalność. Prywatnie miłośniczka dekoracji wnętrz i home stagingu.