Wspólność majątkowa małżeńska a własność mieszkania

9 listopada 2021 3 minuty czytania

Wspólność majątkowa małżeńska a własność mieszkania

Własne mieszkanie jest  marzeniem wielu młodych osób. Kupują je często na kredyt, czasami za gotówkę, samodzielnie lub przy wsparciu rodziny. Zazwyczaj kupujemy je z myślą o ustatkowaniu się i założeniu rodziny.  Ale co się z nim stanie, gdy dochodzi do rozwodu? Czyje jest mieszkanie? Co z mieszkaniem kupionym przed ślubem, a co z tym nabytym w trakcie trwania małżeństwa?

Aby odpowiedzieć na te pytania, należy wyjaśnić kwestie: na czym polega ustrój wspólności małżeńskiej? Kiedy ona powstaje? Jak spisać intercyzę? To pytania, które niewiele młodych osób zadaje sobie przed zawarciem związku małżeńskiego.

Ustawowy ustrój majątkowy w praktyce

Na podstawie art. 31 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego – z chwilą zawarcia związku małżeńskiego powstaje wspólność majątkowa. W myśl § 2 tego artykułu obejmuje ona:

• pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej,
• dochody z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków,
• środki zgromadzone na rachunku otwartym lub pracowniczym funduszu emerytalnym,
• kwoty składek zewidencjonowanych na subkoncie w ramach systemu ubezpieczeń społecznych.

Pozostałe składniki majątkowe należą to majątku osobistego każdego z małżonków (art. 33 k.r.o.).

Ustawowy ustrój majątkowy można zmieniać. Służy do tego umowa zawierana w formie aktu notarialnego zwana intercyzą. Można w niej dokonać zniesienia wspólności majątkowej, ograniczenia jej, ale także i rozszerzenia na przedmioty ustawowo będące majątkiem osobistym.

Ustrój majątkowy – definicja jest tak naprawdę bardzo prosta, to relacje majątkowe pomiędzy małżonkami.

Mieszkanie a wspólność majątkowa

Co z mieszkaniem zakupionym przed ślubem?

Jeżeli jeden z małżonków posiada mieszkanie przed ślubem (kupione lub darowane/odziedziczone), to po zawarciu małżeństwa należy ono wówczas do jego majątku osobistego. A to znaczy, że w takim przypadku nie ma żadnych przeszkód do swobodnego dysponowania przez właściciela mieszkaniem, pomimo wspólności majątkowej.

Nieruchomość należy także do majątku osobistego jednego z małżonków, nawet jeżeli mieszkanie zostało kupione przez jednego z małżonków w trakcie trwania małżeństwa i wspólności majątkowej, ale za składniki należące do jego majątku osobistego (art. 33 pkt. 10) a pochodzące z:

• wygranej na loterii,
• darowizny,
• zapisu,
• składników regulowanych przepisami odrębnymi.

Kupno mieszkania przez jednego z małżonków w trakcie trwania małżeństwa na własny rachunek jest możliwe, ale musi on wykazać, że współmałżonek nie miał żadnego wkładu w nowe lokum.

Mieszkanie zakupione w czasie trwania małżeństwa a majątek małżonków

Natomiast mieszkanie (lub inna nieruchomość) nabyte po zawarciu małżeństwa należy do majątku wspólnego w częściach równych, jeżeli oboje małżonkowie dokładali się do niego lub przeznaczyli na ten cel część majątku wspólnego.

Na przykład: Jan N. przed ślubem posiadał kawalerkę o wartości 90 tys. zł. Po ślubie wraz z małżonką zakupił mieszkanie za 190 tys. zł. Kwotę na drugie mieszkanie stanowiło 90 tys. zł za sprzedaż kawalerki, 20 tys. zł z oszczędności obojga małżonków po ślubie i 70 tys. zł oszczędności żony. Tak naprawdę, żadna z tych kwot nie ma znaczenia, bowiem nowe mieszkanie będzie należało w równych częściach do obojga małżonków. Innymi słowy zapis w akcie notarialnym o majątku osobistym nie wywiera żadnych skutków.

Co więcej, jeżeli małżonek chce nabyć nieruchomość finansowaną w jakiejkolwiek części ze wspólnego majątku, to musi uzyskać zgodę współmałżonka (art.361 i 37 k.r.o.).

Spisana intercyza i zakup mieszkania – co teraz?

Umowny ustrój majątkowy, czyli intercyza (art. 47 k.r.o.) jest coraz popularniejsza, zwłaszcza wśród osób młodych. Jak jednak wtedy nabyć wspólne M4?

Rozdzielność majątkowa a zakup mieszkania, to sprawa wbrew pozorom nieskomplikowana. Każdy z małżonków nabywa mieszkanie ze swoich środków i nie potrzebna jest do tego zgoda drugiego małżonka. Natomiast, jeżeli małżonkowie chcą nabyć mieszkanie, mimo rozdzielności, to na zasadach ogólnych Kodeksu cywilnego i przepisów o współwłasności.

Czy małżonek może sprzedać mieszkanie bez zgody współmałżonka?

Sprzedaż nieruchomości przez jednego z małżonków jest możliwa. Jednakże w przypadku, kiedy mieszkanie należy do majątku wspólnego, wymagana jest zgoda drugiego małżonka na dokonanie tej czynności. Jedna strona może wyznaczyć drugiej stronie termin na złożenie oświadczenia. Po jego upływie umowa sprzedaży staje się ważna (art.37 § 2 i 3 k.r.o.) Oczywiście procedura ta ma zastosowanie do każdej czynności polegającej na rozporządzeniu nieruchomością wchodzącej w skład majątku wspólnego.

Podsumowując – mieszkanie jest jednym z najważniejszych składników majątkowych. Wstępując w związek małżeński należy wiedzieć, co przysługuje każdemu z małżonków i jakie istnieją środki ochrony.

Redakcja Social.Estate

Zespół redakcyjny Social.Estate, który przygotowuje dla Ciebie najciekawsze newsy ze świata gospodarki, finansów osobistych i nieruchomości.