Podaż pieniądza – czym jest i co ją tworzy ?
15 grudnia 2020 3 minuty czytania
Podaż pieniądza jest pojęciem ekonomicznym, które odgrywa istotną rolę w zrozumieniu funkcjonowania zjawiska zwanego inflacją. Najprostsza definicja podaży pieniądza określa ją jako ilość gotówki, wkładów oszczędnościowych i terminowych, a także płynnych aktywów finansowych w obiegu. Można ją również rozumieć jako sumę rezerw gotówkowych, które znajdują się w rękach ludności oraz wkładów na żądanie, czyli rachunków bieżących. Warto natomiast podkreślić, iż suma ta nie obejmuje rezerw gotówki, które przechowywane są w kasach bankowych. Podażą pieniądza możemy zatem nazwać całkowitą wartość zasobów pieniężnych jako środka wymiany, które znajdują się w obiegu.
Na tworzenie się podaży pieniądza wpływ mają dwa podstawowe czynniki. Pierwszym z nich jest wartość kredytów gotówkowych i bezgotówkowych, które zostały udzielone przez banki komercyjne. Natomiast drugim – wartość znaków pieniężnych wyemitowanych przez bank centralny. Bank Centralny reguluje podaż pieniądza. Reguluje na podstawie przewidywanego dochodu narodowego, wzrostu cen, prędkości obiegu pieniądza, a także wpływu oprocentowania na strukturę zasobów pieniężnych.
Znaczenie mierzenia podaży pieniądza dla inwestorów
Warto zwrócić uwagę na rolę mierzenia podaży pieniądza z punktu widzenia inwestorów. W przypadku inwestycji wiedza ta będzie niezbędna do określenia skali zagrożenia, jakie niesie ze sobą inflacja. Dla inwestorów istotne więc będzie analizowanie dynamiki zmian agregatów pieniężnych w gospodarce. W sytuacji bowiem, gdy nastąpi przyrost pieniędzy nie mający związku ze wzrostem w gospodarce, będzie istniało większe ryzyko, że wystąpi nagły wzrost inflacji i tym samym osłabienie danej waluty.
Jak jest mierzona podaż pieniądza – agregaty pieniężne
Na początek należy zaznaczyć, że ilość pieniędzy, które dostępne są w gospodarce, mierzona jest poprzez agregaty pieniężne zwane “M-kami”. M-ki dobiera się w zależności od tego, jaki jest stopień płynności danych środków. Możemy wyróżnić 4 ich rodzaje. Pierwszy z nich to baza monetarna (tzw.pieniądz wielkiej mocy), określana symbolem M0. Jest to nic innego jak gotówka znajdująca się w obiegu. Czyli pieniądze w portfelach (banknoty i monety), a także pieniądze należące do banków komercyjnych znajdujące się na rachunku banku centralnego. Są to zatem wszystkie wyprodukowane pieniądze, które mogą być w dowolnym momencie wykorzystane przez ich właścicieli.
Kolejnym rodzajem agregatu jest M1 – w jego skład wchodzi M0 oraz depozyty bieżące, które są płatne na żądanie w bankach. W agregacie tym znajdują się wszystkie środki, które stworzył system bankowy w oparciu o udzielane kredyty oraz zbierane depozyty. Są to zatem pieniądze szybko dostępne w gospodarce.
M2 to agregat obejmujący M1 oraz wszystkie depozyty i zobowiązania, które banki posiadają względem przedsiębiorstw, które mają dwuletni termin zapadalności. Jak również depozyty z terminem wypowiedzenia wynoszącym maksymalnie miesiące. Warto podkreślić, że agregat M2 stanowi informację o stanie oszczędności w gospodarce.
M3 jest z kolei czwartym, najszerszym agregatem pieniężnym, który obejmuje M2 oraz transakcje odkupu pomiędzy przedsiębiorstwami a bankami, a także emitowane przez banki obligacje do 2 lat.
Czy współczesne waluty nie przetrwają próby czasu
Wzrost podaży pieniądza uznawany jest przez ekonomistów za potencjalne zagrożenie dla waluty, która będzie traciła na wartości. Aby zminimalizować to ryzyko, rozwiązaniem może być wykorzystanie kryptowalut o z góry ograniczonej podaży. Wątpliwym jest jednak fakt, iż będą one w stanie całkowicie zastąpić waluty. Można zatem zaryzykować stwierdzenie, że wzrost podaży pieniądza doprowadzi do tego, że współczesne waluty zwyczajnie nie przetrwają próby czasu.
Co oznacza znaczący wzrost podaży pieniądza?
Znaczący wzrost podaży pieniądza często utożsamiany jest z jednoczesnym wzrostem inflacji, choć nie zawsze odbywa się to w tak oczywisty sposób. Istotniejszym zagrożeniem jest natomiast rosnące zadłużenie. Przykładem takiego zjawiska może być sytuacja, w której państwo próbuje radzić sobie z kryzysem poprzez wpompowanie do gospodarki pieniędzy w ramach koncepcji helicopter money, czyli tak zwanych pieniędzy lecących z nieba, mających pomóc ludności i przedsiębiorcom przetrwać trudny czas i utrzymać dotychczasowy poziom rozwoju. W konsekwencji spowoduje to wzrost zadłużenia państwa i tym samym pogłębi recesję. Przy przedłużającej się recesji można spodziewać się narastania wskaźników zadłużenia, a jego obsługa okaże się niezwykle problematyczna i ciężka dla gospodarki. Taka sytuacja rzeczywiście doprowadzi do wzrostu inflacji jako jedynego możliwego sposobu na obniżenie wskaźnika długu.
Marcin Pabijanek
Prekursor budowania majątku i ochrony oszczędności poprzez crowdfunding nieruchomości komercyjnych w Polsce dla inwestorów indywidualnych. Wierzy, że jakość dzisiejszych decyzji w zakresie finansów osobistych ma wpływ na jakość życia w przyszłości. Po latach pracy w branży finansowej zauważył, że nieruchomości komercyjne wynajęte dla sieci handlowych mają wiele więcej zalet niż powszechnie dostępne sposoby inwestowania pieniędzy. Dlatego zbudował aplikację app.social.estate dzięki której indywidualni inwestorzy mogą inwestować w nieruchomości komercyjne od 3 000 zł. Otwierając tym samym rynek który w Polsce jest w 90 % zdominowany przez inwestorów zagranicznych.