Wartość nieruchomości
Wyceny dóbr nieruchomych dokonuje rzeczoznawca majątkowy, posiadający odpowiednie uprawnienia, zgodnie z ustawą o gospodarce nieruchomościami. Taka wycena prezentowana jest w formie operatu szacunkowego – jego forma, treść i zakres także są określane w przepisach.
Co to jest wartość nieruchomości? Jak się ją oblicza?
Ustawodawca przewiduje różne wartości dóbr nieruchomych, a mianowicie: rynkową, odtworzeniową oraz katastralną. Do tego Powszechne Krajowe Standardy Wyceny wyróżniają: wartość bankowo-hipoteczną, ubezpieczeniową, indywidualną, wartość dla wymuszonej sprzedaży oraz wartość godziwą.
Wartość rynkowa nieruchomości, najkrócej rzecz ujmując, jest to cena, jaką nabywca jest w stanie zapłacić za konkretną działkę, dom czy mieszkanie na rynku. Przy określaniu ich wartości uwzględnia się przede wszystkim rodzaj, położenie, przeznaczenie, sposób użytkowania, stan jak również aktualnie kształtujące się ceny tychże dóbr. Są to czynniki, które wpływają na wartość początkową, jak i rezydualną gruntów oraz budynków. Dlatego warto właściwe podejść do jej oszacowania, aby przed wystawieniem budowli na sprzedaż lub przy podpisaniu umowy kupna, jej wartość nie była zaniżona ani zawyżona.
Warto przy tym zauważyć, że wartość początkowa dóbr nieruchomych stanowi podstawę do wykonywania odpisów amortyzacyjnych. Jej wielkość jak i system określenia zależy od tego, w jaki sposób dana działka czy mieszkanie zostały pozyskane.
Jak zatem oszacować wartość nieruchomości?
W zasadzie w tym przypadku możemy wyróżnić dwie metody:
1. Darmową – opartą na porównywaniu cen z ogłoszeń umieszczonych w Internecie.
2. Płatną – przeprowadzana przez profesjonalnego rzeczoznawcę.
Jeśli chodzi o samodzielną wycenę wartości nieruchomości to można skorzystać z bezpłatnych narzędzi (wzorów, kalkulatorów, ankiet). Wówczas będziemy wiedzieli, jaką podać kwotę za dom czy działkę. Wiadomości te są cenne, gdy chcemy np. sprzedać ją bez pośredników.
Nie zawsze jednak taka samodzielna wycena wystarczy. W przypadku spadku, darowizny, zachowku, ale też ubiegania się o kredyt hipoteczny (np. na zakup domu lub mieszkania) czy zniesienia współwłasności małżeńskiej konieczna będzie pomoc rzeczoznawcy majątkowego. Ma on dostęp m.in. do ksiąg wieczystych, rejestrów cen czy też planów zagospodarowania przestrzennego.
Taka profesjonalna wycena nieruchomości na ogół okazuje się być niezbędna w urzędzie skarbowym, u notariusza czy księgowej. Ponadto konieczna jest do ustalenia zdolności kredytowej (kwoty kredytu), bowiem bank musi znać dokładną wartość interesującego nas gruntu lub lokalu. Jeśli przykładowo przy zakupienie mieszkania do całkowitego remontu rzeczoznawca weźmie pod uwagę to, że po jego wykonaniu wartość takiej nieruchomości wzrośnie, to bank uwzględni tę wyższą kwotę, co oznacza, że wzroście również wysokość hipoteki (jest to szansa na wyższy kredyt).